نحوه عیب یابی خرابی و تعمیرات شیرآلات اهرمی

در این مطلب به بررسی نحوه عیب یابی خرابی و تعمیرات شیرآلات اهرمی ساختمانی میپردازیم. در ساختمان شیرآلات به دو دسته شیر های قطع کن و شیرآلات مخلوط تقسیم بندی میشود. شیرآلات قطع کن وظیفه کنترل و قطع وصل شیر آب سرد و گرم و شیرهای شوفاژ را داشته و شیرآلات مخلوط سرد و گرم برای استفاده مصرف کننده ها معمولا در حمام , ذستشویی توالت و آشپزخانه کار گذاشته میشوند. در اینجا ما به بررسی نحوه عیب یابی خرابی و تعمیرات شیرآلات اهرمی ساختمان میپردازیم.

شیرآلات بهداشتی دو نوع توکار و روکار داشته که در این مطلب به نحوه عیب یابی خرابی و تعمیر شیرآلات اهرمی روکار میپردازیم. 

نحوه عیب یابی خرابی و تعمیرات شیرآلات اهرمی روکار 

شیرآلات روکار خود به دو گونه شیرآلات اهرمی که جدیدتر هستند و شیرآلات پیچی یا مغزی دار که قدیمی تر هستند تقسیم بندی میشود. در ادامه روش تعمیر شیر اهرمی و قدیمی را بررسی میکنیم. شیرآلات کلاسیک که به شیرآلات قدیمی یا پیچی معروف هستند دارای یک مغزی برنجی برای باز و بسته کردن آب سرد و گرم به صورت جداگانه هستند. شیرآلات اهرمی دارای یا کارتریج برای کنترل هر دو قسمت سرد و گرم بوده و داخل یک محقطه بالای شیر قرار گرفته و با مهره برنجی آب بندی میشوند. 

برای آموزش نصب شیرآلات بر روی لینک کلیک کنید.

تعمیر شیرآلات در منزل

تعمیر شیرآلات در منزل در صورتی که ابزار و لوازم مورد نیاز در دسترس باشد, کار خیلی سختی نیست. البته عیب یابی خرابی و تشخیص اینکه دلیل خرابی کدام قسمت از شیرآلات است ممکن است دشواری هایی داشته باشد و ضمن اینکه طریقه باز کردن و نصب قطعات معیوب هم احتمالا نیاز به کمی تجربه دارد. احتمالا افراد آچار به دست بتوانند با کمی دقت و حوصله نحوه عیب یابی خرابی و تعمیرات شیرآلات بهداشتی را با مطالعه مطالب آموزشی فرا بگیرند. البته مواجهه با برخی مشکلات احتمالی نظیر بسته و باز نشدن شیر فلکه و یا شگستگی دنده در رزوه از مواردی است که افراد عادی نمیتوانند راهکاری در خوری با ان داشته باشند. برای تعمیر شیر اهرمی در مرحله اول عیب یابی و سپس در صورت نیاز تعویض قطعات راهکار کلی است.

نحوه اجرا و طراحی لوله کشی آب ساختمان و نصب شیرآلات نقش مهمی در افزایش طول عمر شیرآلات دارد.

تعمیر شیر اهرمی توالت

در بین شیرهای اهرمی راحت ترین مورد عیب یابی و تعمیر شیر اهرمی توالت است. شیر اهرمی توالت یا آفتابه ای دارای دو ورودی آب سرد و گرم و یک خروجی است. ورودی گرم و سرد هر کدام یک مهره داخل دنده 3/4 برنجی دارند. برای نصب شیر توالت به دیوار یا شیر به صورت مستقیم و یا توسط یک لنگی به لوله کشی آب سرد و گرم متصل میشوند. به همین دلیل به شیر اهرمی توالت و دوش که مستقیم بر روی دیوار نصب میشوند , شیر دیواری نیز گفته میشود. انتهای لوله کشی سرد و گرم ومحل اتصال آن به شیر یک یک زانو یا بوشن داخل دنده است که با واسطه اتصال لنگی به شیر متصل میشوند. در بسیاری از لوله کشی های روکار معمولا لنگی حذف  شده, و شیر مستقیما روی اتصالات 3/4 نصب میشود.از سمت خروجی هم یک شلنگ برای استفاده و شستشو به شیر وصل میشود. سایز خروجی شلنگ شیر آفتابه ای یا 1/2 است و یا 3/4 که به صورت مستقیم  یا با استفاده از تبدیل به انتهای شلنگ وصل میشود.

باز و بسته کردن شیر اهرمی توالت توسط یک اهرمی انجام شده و کنترل شدت جریان آب و میزان مخلوط شدن سرد و گرم توسط اهرم شیر کنترل میشود.

خرابی های شیر اهرمی توالت معمولا یا از قسمت کارتریج و زیر اهرم , خرابی شلنگ و اتصالات آن و یا به دلیل شکستن لنگی و اتصالات متصل به دیوار بوده که در بیشتر موارد نشتی میدهد. تعویض کارتریج , تعویض شلنگ یا تبدیل آفتابه و تعویض لنگی و اتصالات را میتوان خلاصه نحوه عیب یابی خرابی و تعمیرات شیرآلات اهرمی توالت است.

تعمیر شیر اهرمی دوش

تعمیر شیر اهرمی دوش کمی با شیر اهرمی توالت فرق دارد. شیر مخلوط دوش مانند شیر توالت دو ورودی آب سرد و گرم داشته و دو خروجی آب, یکی از قسمت پایین برای پرکردن تشت و لگن و یکی از قسمت بالا برای آبرسانی به علم و آبپاش علم دارد. عملکرد شیر دوش بدین صورت است که برای انتخاب حریان آب از زیر دوش یا قسمت سردوش , سوپاپ شیر تغییر مسیر را انجام میدهد. علاوه بر خرابی در قسمت کارتریج و لنگی و اتصالات متصله , خرابی شیرهای دوش اهرمی ممکن است از قسمت سوپاپ یا تغییر جهت دهنده بوده و یا از قسمت اتصال به شلنگ باشد. 

در مورد دو مورد قبلی یعنی تعویض لنگی, کارتریج مانند تعمیر شیر اهرمی توالت عمل میکنیم و در مورد خرابی شلنگ نیز بایستی تعویض شود. اما خرابی سوپاپ شیر دوش یکی از موارد شایع است که به دلیل کیفیت پایین قطعات یدکی ما پیشنهاد تعویض کل شیر را میکنیم, چرا که تعویض سوپاپ شیر دوش را آفتابه خرج لحیم کردن میدانیم.

شیر دوش در کنار قسمت اصلی یک الم داشته که انواع مختلفی شامل علم ثابت لوله های فلزی و پنج لایه , علم دوش یونیکا و یونیورست یا علم های فانتزی میشوند. علم های ثابت خرابی چندانی نداشته و مگر اینکه دچار شکستگی یا نشتی از قسمت متصل به شیر شوند.

خرابی علم یونیکا دوش نیز معمولا از شکستگی یا کیپ شدن سردوشی یا بست نگهدارنده شیر حادث میشود. تعویض سردوش , شلنگ و بست نگهدارنده یا کل قسمت علم یونیکا را میتوان نحوه عیب یابی خرابی و تعمیرات شیرآلات دوش دانست.

تعمیر شیر اهرمی آشپزخانه

شیر اهرمی ظرفشویی آشپزخانه و روشویی را شیر توکاسه نیز مینامند. این نوع شیرآلات بر روی سینک یا کاسه روشویی سوار شده و توسط دو شلنگ و شیرپیسوار به لوله کشی اب سرد و گرم متصل میشوند.

تعمیر شیر اهرمی آشپزخانه در قسمت سینک ظرفشویی تفاوت و اشتراکاتی با شیر توالت و حمام دارد. تعویض کارتریج شیر اهرمی را در ادامه توضیح داده ایم. اما شیر دوش اهرمی ممکن است از علم شیر نیز دچار مشکل شوند. اگر علم شیر از قسمت اتصال به شیر نشتی داشته باشد, شاید بتوان با تعویض ارینگ علم شیر ظرفشویی را درست کرد, اما به طور کلی در این مورد تعویض کل علم راحت تر و اساسی تر است. برخی از انواع شیر اهرمی دارای علم متحرک هستند که با نام شیر شاوری آشپزخانه یا زدرا معروف میباشند. این علم ها یک شلنگ و یک سردوش متحرک داشته که خرابی شلنگ یا سردوش از نقاط ضعف این نوع شیرآلات اهرمی ظرفشویی هستند.

خرابی دیگر شیر اهرمی آشپزخانه یا شیر توکاسه پاره شدن شلنگ های رابط بین شیر ظرفشویی و شیر پیسوار است. تعویض تنها راه چاره این مشکل است. این شلنگ ها یک سر مهره( 3/8 یا 1/2 اینچ) هم سایز با شیر پیسوار داشته و یک سر مغزی سایز M10 یا M8 دارند. برای تعویض این شلنگها بایستی با قطع جریان آب شیر پیسوارها , بایستی , شلنگ از شیر پیسوار جدا شود. سپس با پیچاندن شلنگ توسط دست یا آچار بر خلاف جهت خلاف عقربه های ساعت, شلنگ را از شیر جدا کردن و شلنگ نو را به همین ترتیب متصل میکنیم.  ممکن است برای باز و نصب شلنگ نیاز باشد که شیر را از روی سینک باز کنیم.

با توجه به مدل های مختلف شیرآلات اهرمی برخی از این شیرآلات توسط پیچ و مهره های نعلی شکل و یا مهره گرد بزرگ روی سینک سفت شده باشند. پیچ های سفت کننده در شیرهای اهرمی نعلی شکل توسط آچار آلن فلزی یا آچار پلاستیکی که در ست شیرآلات هستند, باز و نصب میشوند و به صورت جداگانه در فروشگاه های تاسیساتی به فروش میرسند.

تعمیر شیر اهرمی روشویی

تعمیر شیر اهرمی روشویی شببیه شیر اهرمی ظرفشویی است. برخی مواقع  ممکن است از خود شیر پیسوار هم نشتی ایجاد شود که بایستی تعویض شوند و برای انجام تعویض شیر پیسوار شیر فلکه ورودی آب بایستی بسته شود. لق شدن شیرآلات اهرمی ظرفشویی و روشویی نیز یکی از موارد خرابی شیرآلات اهرمی  است که معمولا با سفت کردن پیچ و مهره نگهدارنده سفت میشوند. سفت کردن این پیچ مهره ها بعضا به ابزار مخصوصی و کمی حوصله نیاز دارد.

 

علائم خرابی کارتریج شیر اهرمی

از  علائم خرابی کارتریج شیر اهرمی نشتی از زیر اهرم , سفت شدن شیر , باز و بسته نشدن شیر به آسانی , کاهش فشار آب شیر در قسمت سرد یا گرم یا هر دو , جدا شدن اهرم از شیر و کارتریج و سکستگی کارتریج از نشانه های خرابی کارتریج شی اهرمی هستند. در برخی موارد مانند کاهش فشار آب شیر آب ظرفشویی و روشویی بهتر است قبل از تعویض کارتریج , شیر پیسوار و شلنگ مربوطه بررسی شوند که آیا گرفتگی شیر پیسوار یا تاخوردگی شلنگ, موجب این مشکل نشده و سپس اقدام به تعویض کارتریج شیر کنید.

نحوه تعویض کارتریج شیر اهرمی

کارتریج شیرهای اهرمی یک قطعه پلاستیکی استوانه ای هستند و در قسمت بالایی استوانه یک قطعه مکعب مستطیل داشته که انتهای قسمت مکعبی شکل به اهرم شیر وصل میشود. قاعده استوانه داخل شیر قرار گرفته و دو زایده کوجک برای تنظیم محل دقیق قرارگیری اهرم در داخل نشیمنگاه شیر وجود دارد. بعد از قطع کردن جریان آب از شیر فلکه اصلی, برای تعویض کارتریج شیر اهرمی کافی است که اهرم شیر با یک آچار آلن یا ستاره ای از قسمت زیرین اهرم باز و جدا شده , قالپاق تزیینی که روی شیر پیچ شده با دست یا دستمال باز شده و سپس مهره برنجی نگهدارنده شیر را باز میکنیم. با باز کردن مهره برنجی که آچار شش گوش میخورد , کارتریج شیر قابل خارج شدن بوده و کارتریج را تعویض میکنیم. بعد از نصب مجدد مهره نگهدارنده, جریان آب را تست کرده و با حصول اطمینان از عملکرد صحیح شیر , قالپاق و اهرم شیر را روی شیر نصب میکنیم. 

در هنگام بستن مهره برنجی نگهدارنده کارتریج فشار زیادی وارد نکرده و صبر کنید تا در صورت آب بندی نشدن, فشار نهایی و مجکم را انجام دهید. چرا که بعضا ممکن است در هنگام تعویض کارتریج شیر اهرمی به دلیل تفاوت در قالب شیرآلات در حد میلیمتری , اندازه ها مانع از آب بندی کامل شود.